ماجراجویی یک فیلم اولی درباره فوتبال/ «پرویزخان» چگونه متولد شد؟
تاریخ انتشار: ۲۰ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۱۶۱۲۰
خبرگزاری مهر-گروه هنر-علیرضا سعیدی؛ عبارت «پرتره» در سینما کلیدواژه ای تقریبا قدیمی و الهام گرفته از هنر عکاسی و نقاشی است که در دهه های گذشته همزمان با فراگیرتر شدن هنر سینما وارد قاب و قالب هنر هفتم شد و پس از آزمون و خطاهایی که در حوزه مستند داشت، به مرود جایگاه ارزشمندی در چارچوب های دیگر سینما پیدا کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
فرآیندی بسیار پرطرفدار که در حوزه های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، هنری و ورزشی به بیان و ارایه تصویری از گفته ها و ناگفته های زندگی و شخصیت های مهم و حتی غیرمهمی می پردازد که به شدت برای مخاطبان دربرگیرنده جذابیت است و می تواند تا مدت ها روی تک تک سیگنال های مغزی و حسی او تاثیرات مثبت و منفی زیادی برجای بگذارد. مسیری پرتلاطم و به شدت موشکافانه که اگر با تفکر و جهان بینی گروه محتوایی یک فیلم سینمایی در ژانر پرتره هم نشینی مسالمت آمیزی داشته باشد، می تواند موجب تولد اثر سینمایی شود که نه در یک سال، بلکه تا سال ها و دهه ها در خاطرات دیداری و شنیداری ذهن بینندگان سینما جا خوش کند و حال و هوای متفاوت و جالب توجهی را برای بیننده رقم بزند.
سینمای پرتره، سینمایی بسیار هدف مند برای ذهن دیداری مخاطب سینماست. این گونه، مشتمل بر ارایه تصاویری جذاب، خیره کننده و متفاوتی است که می تواند از جهات مختلفی مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. چه بسا از پس ساخت پرتره های بسیاری از شخصیت های برجسته دنیا در هر کشوری، فضای ذهنی جدیدی در تفکرات آدم ها پدید می آید که می تواند در ترسیم شخصیت واقعی همین افراد شناخته شده، دگرگونی های زیادی را پدید آورد. خصوصیاتی که هرچه قدر با عمق بیشتری وارد درونیاتش شویم، فضای ترسیم شده شخصیت ها برای مخاطب در قاب سینما جذاب و جذاب تر می شود. فرآیندی که فارغ از گونه های مستند پرتره در سینما، با اضافه شدن داستان و دیگر تمهیدات جادویی این هنر، نمایش دهنده تجربه ای ارزنده است که چه در حوزه سینمای جهان و چه در حوزه سینمای ایران توانسته در قالب متفاوتی قرار گیرد.
مسیری که به آن اشاره شد، در سینمای ایران هم کم و بیش تجربه شده است. مسیری پرفراز و نشیب که هرکدام از فعالان سینمای ایران تلاش کردند تا به واسطه توانمندی ها و آگاهی هایی که در این حوزه کسب کرده اند، وارد جریان متفاوتی از سینما شوند که به آن سینمای پرتره می گوییم. سینمایی سرشار از جذابیت ها و آگاهی بخشی که تاکنون دربرگیرنده تولیداتی بوده که بسیاری از آنها توانسته اند حرف های زیادی برای گفتن داشته باشند. حرف هایی که بی تردید از قاب سینما با واکنش های مثبت و منفی منتقدان تیزبین سینما هم مواجه شده و به فراخور آنچه به واسطه شخصیت مورد نظر کارگردان برای ساخت پرتره پیش روی مخاطب قرار گرفته با سرو صداهایی هم روبه‌رو بوده اند.
«کمال الملک» ساخته مرحوم علی حاتمی با محوریت شخصیت محمد غفاری معروف به کمال الملک یکی از مشهورترین نقاشان ایران، «چ» به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا با محوریت شخصیت شهید مصطفی چمران و شهید علی اصغر وصالی، «غریب» به کارگردانی محمدحسین لطیفی با محوریت شخصیت شهید بروجردی، «جهان پهلوان تختی» به کارگردانی مرحوم علی حاتمی با محوریت شخصیت مرحوم غلامرضا تختی، «هناس» به کارگردانی حسین دارابی با محوریت شخصیت شهید داریوش رضایی نژاد دانشمند هسته ای، «ایستاده درغبار» به کارگردانی محمد حسین مهدویان با محوریت شخصیت شهیداحمد متوسلیان، «شور شیرین» به کارگردانی جواد اردکانی با محوریت شخصیت شهید محمود کاوه، «تیرباران» به کارگردانی علی اصغر شادروان با محوریت شخصیت شهید سیدعلی اندرزگو، «خلبان» به کارگردانی جمال شورجه با محوریت شخصیت خلبان شهید عباس دوران، «شب واقعه» به کارگردانی شهرام اسدی با محوریت شهید دریاقلی سورانی، «به کبودی یاس» به کارگردانی جواد اردکانی با محوریت شخصیت شهید عبدالحسین برونسی، «بزرگمرد کوچک» به کارگردانی صادق صادق دقیقی با محوریت شخصیت شهید ۱۳ ساله بهنام محمدی، «زیباتر از زندگی» به کارگردانی انسیه شاه حسینی با محوریت شخصیت شهید حسین علم الهدی، «منصور» به کارگردانی سیاوش سرمدی با محوریت شخصیت شهید منصور ستاری، «تک تیرانداز» به کارگردانی علی غفاری با محوریت شخصیت شهید عبدالرسول زرین، «موقعیت مهدی» به کارگردانی هادی حجازی فر با محوریت شخصیت شهیدان مهدی و حمید باکری، «بیرو» با محوریت زندگی علیرضا بیرانوند به کارگردانی مرتضی‌علی عباس میرزایی برخی از آثاری هستند که در قالب فیلم های پرتره تولید شده اند که هرکدام در مقاطعی با شکست و در مقاطعی هم با فتح گیشه روبه‌رو شدند.
طبیعتا یکی از نکات قابل تاملی که می توان در سینمای پرتره ایران به ویژه در حوزه هایی غیر از آثار مستند به آن اشاره کرد، پرداختن اغلب آثار به نمایش درآمده به ساخت پرتره هایی از شهیدان عزیز و گرانقدر انقلاب و دوران دفاع مقدس بوده که دربرگیرنده ارزش های فراوانی است. موضوعی که به شکل پررنگ تری نسبت به دیگر شخصیت های برجسته کشورمان در قاب سینما پیش روی مخاطبان قرار گرفته است. فرآیندی پرچالش که طی سال های اخیر با حضور سازمان ها و مجموعه هایی چون سازمان هنری رسانه ای اوج، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی و مجموعه هایی از این دست با قوام و برنامه ریزی منسجم تری طراحی شده و توانسته ارزش افزوده این گونه سینمایی را بیشتر جلوه گر کند. مسیری که در برخی موارد هم از این چارچوب خارج می شود و فضا را به سمتی می برد که این مجموعه ها نسبت به اولویت های فکری و ایدئولوژیک خود اقدام به ساخت فیلم هایی در حوزه سینمای پرتره اما خارج از ساحت دفاع مقدس کنند.
مسیری که این بار در ورزش آن هم فوتبال به عنوان پرطرفدارترین ورزش دنیا و ایران تجربه شده است که می بایست منتظر ماند و دید که از پس نمایش به مخاطب و منتقد چه امتیاز و واکنشی را به همراه خواهد داشت؟ واکنشی که می تواند ایجاد کننده راهی نو در حوزه سینمای پرتره ای باشد که در آن قهرمانان و ورزشکاران مطرح کشورمان در آن به نسبت شخصیت های دفاع مقدس حضور کمرنگ تری در سینمای داستانی داشتند اما جذابیت های نهفته در زندگی آنها می تواند هم سوژه خوبی برای فیلمسازان و هم مخاطبانی باشد که در همه جای دنیا دوست دارند خارج از مستطیل سبز با ابعاد دیگری از زندگی فوتبالیست ها آشنا شوند. شرایطی که به نسبت نام و اعتبار آدم ها و ورزشکاران مورد نظر می تواند هم جذابیت و هم حواشی متعددی را به ارمغان آورد.
حضوری که قرار است این بار با نمایش فیلم «پرویزخان» به کارگردانی علی ثقفی به عنوان تنها فیلم ورزشی جشنواره، با محوریت قرار دادن بخشی از زندگی مرحوم پرویز دهداری ملقب به «معلم اخلاق فوتبال ایران» که در زمان حضورش به عنوان سرمربی تیم ملی فوتبال ایران اتفاقات و تلاطم های زیادی را شاهد بود، فضای متفاوت و کمتر تجربه شده ای را پیش روی مخاطبان سینمای ایران قرار دهد. تجربه ای از کارگردانی جوان اما صاحب تجربه در عرصه تئاتر که برای اولین بار است در حوزه سینما کارگردانی می کند و آمده تا با ارایه یک فیلم پرتره از شخصیتی بسیار متفاوت به نام پرویز دهداری در فوتبال ایران آن هم با بازی بازیگری توانمند چون سعید پورصمیمی حرف های تازه ای برای گفتن داشته باشد.
یک فیلم ورزشی که امید می رود در مقایسه با سایر آثار سینمایی که در این عرصه پیش روی مخاطبان قرار گرفته و متاسفانه آنچنان که باید در حوزه کیفی حرف چندانی برای گفتن نداشتند، بتواند دست پرورده‌ای قابل قبول از هنرمندی باشد که در عرصه تئاتر کارهای قابل تاملی را به صحنه برده و می تواند با اتکا به این آگاهی و البته و حضور دردانه ای چون سعید پورصمیمی اثر ماندگاری را به تماشاگر ارایه دهد.
در خلاصه داستان فیلم سینمایی «پرویزخان» که با حمایت سازمان هنری رسانه ای اوج تولید شده، آمده است: «پس از پیروزی انقلاب و در دهه شصت، نام پرویز خان دهداری با سرمربیگری تیم ملی فوتبال دوباره بر سر زبان‌ها افتاد. سال‌هایی که دهداری تیم ملی را برای حضور در بازی‌های آسیایی۱۹۸۶ سئول آماده کرد. داستان اختلاف با ستاره‌های نامدار تیم ملی هم از اینجا شروع شد. وقتی تیم ملی از سئول باز می‌گشت نامه‌ای توسط ۱۴ بازیکن امضا شده بود که پس از رسیدن به فرودگاه مهرآباد، به بمب خبری تبدیل شد. استعفای ۱۴ بازیکن از حضور در تیم ملی جنجالی‌ترین رخداد فوتبالی دهه ۶۰ بود. دهداری تیم ملی تازه‌ای با جوانان گمنام تشکیل داد که از میان‌شان تعدادی جزو ستاره‌های بزرگ فوتبال شدند. از احمدرضا عابدزاده و مجتبی محرمی تا جواد زرینچه و صمد مرفاوی. تیم جوان دهداری پس از کسب مقام سومی در جام ملت‌های آسیا، آماده رقابت‌های مقدماتی جام جهانی ۱۹۹۰ می‌شد که حاشیه‌های دیدار دوستانه ایران و ژاپن در استادیوم آزادی، پرونده حضور دهداری در تیم ملی را بست. روزی که تعدادی از تماشاگران با گلوله‌های برفی از معلم اخلاق استقبال کردند. دهداری در اوایل دهه ۷۰ از دنیا رفت و حالا قرار است زندگی و زمانه‌اش در یک فیلم قصه گو با نام «پرویزخان» به تصویر کشیده شود.»
سعید پورصمیمی، مریم سعادت، خسرو احمدی، حمیدرضا پگاه، بهنام تشکر، علی باقری، المیرا دهقانی، مهدی قربانی، یاسین مسعودی، محمد صادق ملک، نیما نادری، یدالله شادمانی، مهدی فریضه، روزبه رئوفی، منوچهر علیپور، امیر دانشجو، سید ابوالفضل موسوی، نصیر ساکی، امیرمهدی کوشکی، اسکندر کوتی بازیگران این فیلم هستند. این در حالی است که عطا پناهی تهیه کننده، رضا زنجانیان مدیرتولید، وحید ابراهیمی مدیر فیلمبرداری، میثم یاردیلو مدیر صدابرداری، محسن خدابخشی طراح صحنه، آزاده قوام طراح لباس، امید گلزاده طراح چهره پردازی، حسن حسندوست تدوین، سید هادی اسلامی طراح جلوه های بصری، حسین قورچیان صداگذار، بامداد افشار آهنگساز، فرید جلالی اصلاح رنگ و نور، علی غیاثوند دستیار اول کارگردان، سحرزرندی برنامه ریز، حبب مجیدی عکاس و استودیو بادبان مجری طرح هم دیگر عوامل اجرایی این فیلم را تشکیل می دهند.
علی ثقفی از هنرمندانی که طی سال های گذشته علاوه بر حضور موثر در کارگردانی تئاتر فعالیت متعددی را در عرصه مستندسازی هم انجام داده است، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر ضمن اشاره به انگیزه های خود برای انتخاب محتوای فیلم «پرویزخان» گفت: من علاوه بر فعالیت های زیادی که در عرصه تئاتر داشتم، در حوزه مستند سازی ورزشی فیلم های متعددی را ساختم. در واقع یکی از مهم ترین دغدغه ها و دلمشغولی های من مستندسازی ورزشی بود که همواره به این گونه علاقه داشتم، دارم و خواهم داشت. اتفاقا همین علاقه مندی و دغدغه بود که همیشه مایل بودم در این حوزه شرایطی پیش بیاید که بتوانم در این ژانر فیلم بلند سینمایی بسازم علی ثقفی: شخصیت پرویز دهداری به قدری جذاب و دوست داشتنی هست که بخواهیم فارغ ازحواشی ها و اتفاقاتی که برای این مربی بزرگ فوتبال کشورمان افتاد به آن بپردازیم و به طور حتم یکی از شخصیت های جذابی که از همان ابتدا تاکید داشتم به عنوان فیلم بلند سینمایی بسازم مرحوم پرویز دهداری بود که همواره برایم فردی جذاب معرفی می شد.
وی افزود: اصلا تمایل ندارم درباره ویژگی های محتوایی فیلم «پرویزخان» تا قبل از اکران در خانه جشنواره فیلم فجر حرف بزنم؛ اما همین قدر بدانید که آنچه برایم در ساخت «پرویزخان» بسیار مهم بود، تمرکز روی شخصیت مرحوم پرویز دهداری بود، نه حواشی مرتبط با فعالیت های این مربی ارزشمند. به اعتقاد من شخصیت پرویز دهداری به قدری جذاب و دوست داشتنی است که بخواهیم فارغ ازحواشی ها و اتفاقاتی که برای این مربی بزرگ فوتبال کشورمان افتاد به آن بپردازیم. با پژوهش و تحقیقات فراوانی که بنده روی زندگی اش داشتم، دارای نگاه متفاوت و ارزشمندی به دنیای پیرامون خود بود که بسیار برایم جذاب بود. فضایی که او را انسانی با منش بسیار انسانی و دارای احترام به دنیا معرفی می کرد که می دانست چگونه با معضلات و مشکلات برخورد کند.
ثقفی یادآور شد: او انسان بسیار ویژه ای بود که به اعتقاد من می تواند در قاب سینما به شکل گسترده تری به مخاطبان معرفی شود و امیدوارم آنچه من برای این فیلم مدنظرم بود هم در اکران جشنواره و هم در اکران عمومی مورد توجه مخاطبان قرار گیرد چون هم از سوی بنده و هم سایر عوامل اجرایی فیلم، وقت زیادی گذاشته شد تا بتوانیم به بهترین شکل ممکن فیلم متفاوتی را تولید کنیم.
کارگردان فیلم سینمایی «پرویزخان» در بخش دیگری از صحبت های خود درباره حضور سعید پورصمیمی به عنوان بازیگر شخصیت پرویز دهداری گفت: از همان ابتدا که فیلمنامه کار را می نوشتم، می دانستم به دلیل شخصیت پیچیده مرحوم پرویز دهداری باید از بازیگری بهره مند شوم که بتواند از پس این پیچیدگی ها بربیاید. طبیعتا در این چارچوب مهم ترین و درست ترین و اصلی ترین انتخاب استاد پورصمیمی بود که بی تردید یکی از بهترین بازیگران تئاتر و سینمای ما هستند. هنرمندی که واقعا در طول کار بنده را غافلگیر کرد و به قدری درست و آگاهانه روی ایفای این نقش وقت گذاشت که بی تردید می توانم از این حضور به عنوان یکی از بهترین تجربه هایم نام ببرم و بسیار از این حضور آموختم.
ثقفی ادامه داد: ما قبل از شروع فیلمبرداری، برنامه ریزی کرده بودیم که تمرین هایی را با گروه بازیگران داشته باشیم و چه قدر جذاب که از پس چند ماه تمرین مداوم و گفت‌وگوهای زیادی که نزدیک به چهار ماه طول کشید، شاهد حضور مقتدری از جناب پورصمیمی جلوی دوربین بودیم که واقعا برایم ارزشمند و آموزنده بود. این در حالی است که با آغاز فیلمبرداری شرایط به گونه ای بود که این هنرمند حتی به بقیه بازیگران هم کمک می کرد و به آنها انگیزه زیادی می داد.
وی در پایان صحبت های خود تصریح کرد: فیلم دارای قابلیت های زیادی است که دوست ندارم در این گفت‌وگو درباره این ویژگی ها حرف بزنم. چون دوست دارم مخاطب همزمان با تماشای فیلم متوجه این ویژگی ها شود. اما فقط بدانید خیلی تلاش کردم تا «پرویزخان» فیلم جذابی برای مخاطب باشد. مخاطبانی که اصلا جامعه هدفش اهالی فوتبال نیست و دربرگیرنده همه طیف های گسترده ای است که می توانند شاهد فیلم باشند و این اثر برایشان جذاب باشد. تولید این فیلم واقعا سخت بود به ویژه ساخت صحنه های مرتبط با بازی فوتبال که خیلی از ما انرژی گرفت اما برایم نتیجه شیرینی داشت که امیدوارم مورد توجه مخاطب هم قرار بگیرد.
کد خبر 6001800منبع: مهر
کلیدواژه: فیلم پرویزخان سازمان هنری رسانه ای اوج علی ثقفی سینمای ایران فوتبال چهل و دومین جشنواره فیلم فجر جشنواره فیلم فجر چهل و دومین جشنواره فیلم فجر جشنواره فیلم فجر فیلم سینمایی شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر سی و نهمین جشنواره موسیقی فجر تئاتر ایران هنرمندان تئاتر جشنواره فجر موسیقی ایرانی جشنواره موسیقی فجر فیلم مجنون بهروز شعیبی محوریت شخصیت شهید مرحوم پرویز دهداری حوزه سینمای سعید پورصمیمی حوزه سینما پیش روی مخاطب سینمای ایران سینمای پرتره قاب سینما شخصیت ها تیم ملی یک فیلم سال ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۱۶۱۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کشف بیش از ۸۰ هزار لیتر سوخت قاچاق در قصرشیرین
فرمانده انتظامی استان کرمانشاه گفت: بیش از ۸۰ هزار و ۵۰۰ لیتر سوخت قاچاق در مرز پرویزخان شهرستان قصرشیرین کشف شد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از کرمانشاه، سردار مهدی حاجیان امروز _ شنبه هشتم اردیبهشت _ در جمع خبرنگاران اظهار داشت: مأموران انتظامی قصرشیرین در گشت‌زنی‌های هدفمند خود حوالی گمرک پرویزخان و سطح شهرستان، موفق به شناسایی تعدادی وسایل نقلیه حامل سوخت قاچاق و محل دپو آن شدند.
وی افزود: در بازرسی‌های انجام‌گرفته از ۷ دستگاه خودرو و موتورسیکلت توقیفی و همچنین محل‌های دپو، ۸۰ هزار و ۵۰۰ لیتر انواع سوخت قاچاق ازجمله بنزین و گازوئیل کشف شد.
فرمانده انتظامی استان کرمانشاه ارزش محموله‌های سوختی قاچاق کشف‌شده را طبق نظر کارشناسان ۱۸ میلیارد و ۵۱۵ میلیون ریال عنوان کرد و گفت: در این راستا پرونده‌هایی تشکیل و برای سیر مراحل قانونی به مراجع قضائی ارسال شد.
وی در پایان برخورد با پدیده قاچاق خصوصاً قاچاق سوخت را از مهم‌ترین برنامه‌های پلیس کرمانشاه در سال جاری عنوان کرد.
کد خبر 748519
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند